Plattdüütsch
Plattdüütsch is us Moderspraak. Un wi sünd dar stolt up, dat wi us in disse Spraak
in de Familie un mit vääle Lüü in´n Dörp ünnerholen könt.
Vörbi sünd de Tieten, wor man minnachtig ankäken wurd, wenn man plattdüütsch
schnacken dee!
Wi gäävt us vääl Möh, dat us Plattdüütsch plägt ward un de Spraak nich verloren geiht. Doch wecke Kinner schnackt denn noch platt?
Jahr för Jahr spält us Theaterköppel van´n Heimatvereen in´n Novembermaand een plattdüütsch Theaterstück, un jede van de tein Vörstellungen is utverköfft. All de Tokiekers hebt ähre Freide an dat Plattdüütsche. Ok bi us grodet Fest to Pingsten bi de ole Howieker Watermöhln ward een plattdüütsch Stück spält. Dar het denn ok dat Kinnertheaterköppel sienen Uptritt. Över disse Kinner hofft wi dat Plattdüütsche ant Läben to holn. Disse Kinner hebt dar Spaß an un freit sik, dat se öwert Jahr eene ganze Reeg Uptritte hebt.
Un denn sünd dar noch de olen Döntjes, de sik de ölleren Lüü hier fröher all vertellt hebt. Eenige sünd all to Papier brocht wurden, un noch etliche weerd jüst upschräben, darmit se nich verlorengaht. Een van de Geschichten is bekannt (kummt ok up de nee DVD van Westerstäär vör), schull hier aver noch mal vörstellt weern:
„Dat Ammerländer Du“
vertellt van Hinrich sien Hermann
Wi seten in´n Howieker Krog vör de Tönbank un klönen mitnanner. Do keem dar mit´n mal Köppel Burn rin. De weern up Jagd wesen. Ok´n paar Kleiburn weern darbi. Se setten sik in de Klubstuuv un särn to mi: „Hermann, kumm ok man´n bäten mit rin. Du büst jo ok Buur.“ –
Wi vertelln us wat van Land un Lüü, van´t Wäär un van de Veehpriese. Ik sä ümmer „Du“ to min Dischnaber van´n Klei – un de anter ümmer mit „Se“. Toless wurd üm dat to dull, un he frag mi: “Wo kamt Se darto, ümmer „Du“ to mi to seggen, wi kennt us doch gar nich näger?“ –
„Ja“, segg ik, „dat will´k Di seggen, bi us seggt se all „Du“ tonanner. Kennst Du denn nich dat >Vadderunser<? Wo heet dar dar denn: Vater unser, der >Du< bist im Himmel oder der >Sie< sind im Himmel? Wenn wi nu usen Herrgott mit >Du< anredt, denn draff ik dat bi di sass ok?“ –
All fungen se an to lachen: „Hest recht, Hermann“, anter he. „Du, Hermann, laat us Prost seggen, ik harr doch nich dacht, dat wi Kleiburn noch wat van jo Ammerländer lehrn kunn´n.
„Prost up jo Ammerländer Du!“
Een van de Geschichten över Ökelnamen, de nu jüst upschräben weerd, handelt van Neische Died sien Fiet. (De Nakamen van üm heet vandagen bi de plattdüütschen Lüü ümmer noch „Neische“. De Mudder van Neische Died sien Fiet weer Neische = Schniedersche.)
„De Koppstand“
An de Straat na Godensholt weer in Ocholterfeld dicht bi de Gemeengrenz de Kroog van Ahlerich Ernst, de ok woll „Ernstere“ nömt wurd. Dar schall sik disse Geschichte todragen hebben:
Neische Died sien Fiet weer eenmal mit sien Pärd na´n Hingst wäsen. Up den Weg na Huus keem he in een gräsig Gewitter. Dat goot, wat van´n Himmel hendal wull. Fiet stell sien Pärd bi Ernst ünner un gung dar in´n Kroog. Dar seeten all mehr, de dat Gewitter afluurn wulln, un dar wurn örnlik wecke utgäben. At dat Unwäär nu vörbi weer un de Keerls sik up den Padd na Huus maken wulln, gungen se na buten vör de Döör. Dar stund nu tägen de Döör een ole Waschbalje ünner den Drüppenfall; de weer bit an´n Rand vull Water. Neische Fiet, den de Hitt vör dat Gewitter un de Alkohol in´n Kopp stägen weern, wull sik unbedingt afköhln. He nehm de Mütz van´n Kopp un jeder schull dar wat rinsmieten. För dat Geld wull he denn eenen Koppstand in de vulle Balje maken. Wenn dat mit den Koppstand klappen de, schull dat insammelte Geld versapen weern; wenn nich, kreeg jeder sien Geld trög.
All smeeten se wat in de Mütz un töben dar up, wo dat woll afloopen de.
Neische Fiet truck sien Jack un Hemd ut, un mit´n nakten Oberkörper gung dat ran an de Balje. He steek den Kopp in´t Water, aver at he de Been upbören de, kipp he mitsamt de Balje üm. Dat geev een Spektakel, aver Fiet säär: „Dat gellt nich. Glieks noch mal.“ So keem dat denn ok: Bi´n tweeten Anloop klapp de Koppstand! Dat geev vääl Bifall. All har´n se dat drock woller an de Theke to kamen un dat Geld wurd versapen. Neische Fiet weer woller mal de Held an dissen Dag!